https://www.milliyet.com.tr/tatil/arkeoloji/knidosta-dussel-bir-yolculuk-6845206
(24.10.2022)
Hakan Atis
1750’lerin ortalarında açılan British Museum’da Lidya uygarlığına ait tapınak planlı mezardan Mısır’ın Rosetta Taşı’na uzanan binlerce nadide eser yer alıyor.
Londra’da ‘tarihin evi’ sayılan görkemli müzede sergilenen Knidos Aslanı, Amasyalı Strabon’un ‘’Tanrı uzun ve sağlıklı yaşamasını istediği kullarını Datça’ya gönderirmiş’’ dediği mavi cenneti adeta yanı başınıza getiriyor.
Arkeolog Richard P. Pullan tarafından 1850’lerin ikinci yarısında deniz yoluyla İngiltere’ye götürülen Knidos Aslanı’nı British Museum’da gördüğüm an Datça’nın batısında bulunan antik kentin rüzgarını yüreğimde hissettim. Yabancılık çekmediğim topraklarda bulunduğum duygusuna kapıldım. Great Russell Street’de bulunan 100 bin metrekareye yakın büyüklüğe sahip görkemli yapıdan ayrılırken Anadolu’dan kaçırılan eserlerin yurdumuza iade edilmesine yönelik görüşüm daha da kuvvetlendi. Londra’da sergilenen Bodrum Frizleri’nden Troya’ya ait çömleklere, 1840 yılında Antalya’nın bereketli topraklarından sökülen Nereidler Anıtı’na uzanan nice eserin sessiz çığlığını hiç unutmadım. Bu nedenle Anadolu’dan kaçırılan ne varsa Türkiye’ye koşulsuz iade edilmesi gerektiğini düşünüyorum ve savunuyorum. İlgili bakanlıklarımızın bu yolda verdiği mücadeleleri gazeteci olarak destekliyorum. Bodrum’lu tarihçi Heredot ile coğrafya ve felsefenin simge isimlerinden Amasyalı Strabon’un uğrak yeri olan Knidos, son derece özel ve zengin bir tarihe sahip. Ege ile Akdeniz’in kucaklaştığı lacivert suların gözde kenti, ülkemizin adını dünya çapında duyurmasıyla da ünlü. Birçok kaynakta Datça’nın yaklaşık 2 km kuzeydoğusunda kurulduğu belirtiliyor. MÖ 4’ncü yüzyılda günümüzde kalıntıların bulunduğu bölgeye taşındığı vurgulanıyor. Orada düşünceleriniz binlerce yıl öncesine yolculuk ediyor. Karya’nın İyonya ve Lidya ile diplomatik, askeri ve ekonomik güç savaşlarını hayal ediyorsunuz. British Museum’da duran Knidos Aslanını ve onun kaçırılış serüvenini düşünüyorsunuz.
Düşlerde yolculuk…
20 bin kişilik antik tiyatronun basamaklarında oturup karşınızda duran maviliği seyrederken ister istemez hayatı sorguluyorsunuz. Dönemin ünlü doktorlarından Euryphon, ressam Polygnotos ve İskenderiye Feneri’nin mimarı Sostratos’un önünüzden geçtiğini hayal ederek onlarla selamlaşıyorsunuz. Sözün özü içinde bulunduğunuz düşler sahnesinde kişiye özel bir yolculuğa çıkıyorsunuz. Ilıman iklimi nedeniyle yılın büyük bölümünde denizden ve karadan ziyaret edilebilen Knidos, Milet’li şehir planlamacısı Hippodamos’un çizdiği birbirine paralel caddelerden ve onları diklemesine kesen sokaklardan oluşuyor. İki adet aslan ayağı üzerinde duran ve 55 yıl önce bulunan Güneş Saati ise zaman kavramının insan zihninde ki yansıması olarak yerini koruyor.
Akropol surları, müzik dinlemek için inşa edilmiş Odeon, Dor, Korinth ve Dionysos Tapınakları başta olmak üzere unutulmaz bir görsel şölen sizleri bekliyor. Çünkü Knidos, antik çağların edebiyat, sanat, siyaset ve mutfak kültürlerini temsil eden antik kentler arasında kendine özgü bir konuma sahip bulunuyor. Sözün özü değerli okurlar, kendinize ve iç sesinize kulak verin. Yolunuzu Datça’ya düşürün. Havalar bozmadan Can Baba’yı ziyaret edin. Yüreğinizden geçen tılsımlı sözcüklerle o dev adamın ruhuna yıldızlar yağdırın. Ardından Knidos’un kekik kokan havasını içinize çekin. İster karadan adımlayın, isterseniz denizden seyredin. Fark etmez! Benzeri zor bulunan bir güzelliğe tanık olacaksınız. Hele bir de vakit gün doğumu veya batımı ise… İşte o zaman değmeyin keyfinize. Dilerseniz Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne 252. 214 12 61 ve 214 10 14 no’lu telefonlardan ulaşıp daha da ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
Mavi rota…
Değerli denizci dostum Ali Boratav’ın ‘’Mavi Yolculuk Rehberi’’ başlıklı eserini teknelerinizden eksik etmeyin. Knidos’a denizden gitmeyi planlayanlar ‘’Gökova Güney Bölgesi: Güneybatı Kıyıları’’ başlıklı bölümde ayrıntılı bilgi ve haritalara ulaşabilir. Gökova’ya Knidos Tekir Burnu’ndan giriş yaparak Bodrum’a uzanan nefis bir yolculuk yapabilirsiniz. Dilerseniz kuzeyden güneye rota belirleyip Antalya’ya kadar uzanabilirsiniz. Yeter ki hava durumuna dikkat edin ve güvenlik kurallarını eksiksiz uygulayın. Pruvanız neta, rüzgar kolayınıza olsun.
Mavi Dünya 
Bir Cevap Yazın